Post#59 » Tue Jan 09, 2007 10:40 pm
«Wij zijn mestari in gelijke kansen»
ikoon
'Fins op school' voor beginners school: koulo / klas: luokka / directeur: johtaja of rehtori / boekentas: koululaukku / schoolbel: koulun kello / pennenzak: penaali / leerling: oppilas
Feedback
Ik vind de informatie op deze bladzijde... Zeer goed | Goed | Behoorlijk | Matig | Slecht
Gemiddelde score:
6/10
E-mail deze pagina naar iemand die je kent
E-mail je commentaar naar Klasse
PDF om te lezen of om af te drukken (download Reader)
deze p. [578 KB]
dit nr. [13665 KB]
Klasse PDF Archief
lerarenkaart
«Kinderen boeien, daar doe ik het voor», zegt lerares Päivi Pakkanen uit Finland. Het schoolleven van elke dag is er voor leerkrachten en leerlingen niet zo anders dan in Vlaanderen. Ze hebben er een schoolbel, klassen met ongeveer 25 leerlingen en een zorgleerkracht. Toch is er één groot verschil: de kloof tussen de zwakste en sterkste leerlingen is er erg klein. En dat is in Vlaanderen net niet het geval. Klasse trekt naar Finland, op zoek naar hun geheim.
Juf Päivi Pakkanen staat in het vijfde leerjaar van de Karamzin Koulu, een basisschool voor leerlingen van 6 tot 13 jaar in Espoo, een stadje in de buurt van Helsinki. Ze is gespecialiseerd in muziek, sport, drama en dans. Dat wil zeggen dat ze ook aan andere klassen bijvoorbeeld muziek geeft en de dansclub begeleidt. «Vroeger was ik danspedagoge, maar door rugproblemen ben ik overgestapt naar de basisschool. Ik geef graag les: het is leuk om kinderen nieuwsgierig te maken en ze te boeien. Leerkracht zijn is in Finland ook een gerespecteerd beroep.» Een traditionele schooldag start in haar klas met een kringgesprek: de leerlingen mogen vertellen wat hen overkomen is, ze discussiëren over problemen in de klas en nemen beslissingen. Daarna start de les. Päivi wisselt traditionele lessen af met projectwerk. Tijdens een project over het Stenen Tijdperk maken de leerlingen een video in de techniekles, ze schrijven samen een boek in de taallessen en ontwerpen de cover ervan in de tekenles. Haar leerlingen krijgen ook theaterles: ze zetten een toneelstuk op poten over zelf uitgevonden dieren. In de textielklas maken ze de kostuums. «Maar projectwerk is niet typisch voor het Fins onderwijs», zegt ze. «Finse leerkrachten geven veeleer traditioneel les.»
Techniekclub
Sommige kinderen van de Karamzin Koulo komen in de winter op langlaufski's en in skipak naar school. Daar kleden ze zich om. Alle kinderen lopen op kousenvoeten of sandalen, net als de leerkrachten trouwens. De leerlingen spreken er hun leerkrachten met de voornaam aan. Ze krijgen wetenschapsles in een echt labo en alle leerlingen krijgen 'handwerk': van het eerste tot en met het vijfde leerjaar volgen alle leerlingen 'textiel' en 'houtbewerking', vanaf het zesde leerjaar mogen ze kiezen. Voor de leerlingen van het vijfde en zesde leerjaar zijn er verschillende naschoolse 'clubs': naast een 'dansclub' en een 'muziekclub', is er ook een 'Engelse club' en een 'techniekclub'. De school heeft verschillende leerlingen'bandjes'. Leerkrachten die een club begeleiden, worden daar extra voor betaald. Er is geen uitdrukkelijk toezicht tijdens de middagmaaltijd. Leerkrachten eten samen aan een tafel tussen de leerlingen en houden aan de zijlijn een oogje in het zeil. De leerlingen bedienen zichzelf en ruimen ook zelf af. Kinderen die moeilijkheden hebben met sociale relaties krijgen les in een speciaal klasje. Tien leerlingen worden begeleid door twee leerkrachten en een assistent. Leerkrachten kunnen de hulp inroepen van een assistent als één van hun leerlingen niet meekan.
Finland - Vlaanderen: 1-0
Vlaamse 15-jarige leerlingen veroverden met stip de eerste plaats in een internationaal vergelijkend onderzoek naar wiskunde in niet minder dan 41 landen. Finland is derde. Maar in Vlaanderen gaapt een erg grote kloof tussen de resultaten van de sterkste en de zwakste leerlingen en die kloof kent Finland net niet. Onderwijsminister Frank Vandenbroucke reageert op de Vlaamse resultaten met zijn beleidsnota 'Vandaag kampioen in wiskunde, morgen in gelijke kansen'. De titel 'kampioen in gelijke kansen' hebben de Finnen alvast verdiend. Maar hoe slagen ze daarin? Is het Fins onderwijssysteem dan zo bijzonder? Het antwoord op die vragen valt op een onderwijscongres over die resultaten in Helsinki:
1. Zwakke en sterke leerlingen zitten bij elkaar in de klas: er zijn geen studierichtingen.
Finse kinderen volgen vanaf hun zesde een jaartje 'pre-school' in een basisschool of kinderdagverblijf. Ze gaan voor het eerst naar de basisschool in het jaar dat ze zeven worden. Ze volgen er negen jaar les, dus tot ze zestien zijn. In de eerste zes jaren geven - net zoals in Vlaanderen - klasleerkrachten les, in de volgende drie jaren krijgen de leerlingen les van vakleerkrachten. De leerkracht is de belangrijkste figuur in de klas, maar staat er niet alleen voor. Hij krijgt steun van allerlei specialisten: maatschappelijk werkers, zorgleerkrachten, assistenten... In een klas kunnen tot 32 leerlingen zitten. Dat is erg veel, maar doordat één op vier kinderen speciale begeleiding krijgt, zijn er bijna nooit zoveel kinderen tegelijk in de klas. Pas na de basisschool kiezen de leerlingen voor het eerst een studierichting: ofwel gaan ze naar een algemene secundaire school ofwel kiezen ze voor beroeps-technisch secundair onderwijs in een 'vocational' school. De leerlingen volgen er in de regel drie jaar les, maar ze kunnen er ook voor kiezen hun studie in twee of vier jaar af te ronden.
2. Scholen moeten een plaatsje reserveren voor elk kind uit hun regio: leerlingen weigeren mag niet.
Ouders mogen wél vrij een school kiezen voor hun kind. Maar omdat Finland zo uitgestrekt is, hebben ze meestal weinig keuze. Buiten de steden gaan de kinderen gewoon naar de dichtstbijzijnde school, de enige die bereikbaar is. Daardoor zijn er ook geen concentratiescholen: de school is een spiegel van de maatschappij in een bepaalde streek. Er zijn ook nauwelijks verschillen in de prestaties van leerlingen van verschillende scholen. Als ouder moet je je dus niet afvragen naar welke school je kind het best gaat. In de basisschool is het onderwijs bovendien volledig gratis: zelfs het vervoer én de verplichte warme maaltijd. Boterhammetjes meenemen mag niet!
3. Er zijn geen scholen voor buitengewoon onderwijs in Finland.
Kinderen met speciale behoeften volgen zoveel mogelijk les in het gewoon onderwijs. Ze krijgen speciale lessen en begeleiding van een zorgleerkracht en een maatschappelijk assistent... Doordat alle leerlingen tot hun zestiende dezelfde richting volgen, is er ook veel remediëring nodig. Leerkrachten die een leerling in de klas hebben die moeilijkheden heeft met een vak, kunnen de hulp inroepen van een assistent. Voor kinderen met een zware handicap zijn er aparte klasjes in een gewone school. Ze hebben ook recht op een individueel lessenrooster. Maar als het enigszins mogelijk is, sluiten ze voor bepaalde vakken toch aan bij een gewoon klasje. Een kwart van de Finse leerlingen krijgt deeltijds één of andere vorm van begeleiding, 6 procent krijgt dat voltijds. Maar die gouden medaille voor gelijke kansen heeft ook een keerzijde: de Finnen bekommeren zich vooral om de zwakkere leerlingen. Aandacht voor hoogbegaafde leerlingen is er nauwelijks.
4. Leerkracht word je niet zomaar in Finland.
Maar liefst 28 procent van de laatstejaars secundair onderwijs wil in het onderwijs stappen. Daarom hanteren de universiteiten een numerus clausus. Aan de universiteit van Helsinki bijvoorbeeld zijn er ieder jaar honderd plaatsen voor een zevenhonderdtal kandidaten. De eerste selectie gebeurt op basis van de resultaten van het secundair onderwijs. Bij de tweede selectie wordt gepeild naar motivatie, ervaring met jeugd en kinderen en sociale vaardigheden. Op die manier beginnen de meest gemotiveerde en getalenteerde kandidaten aan de lerarenopleiding. Ze volgen een zware, vijfjarige opleiding aan de universiteit. Een lerarenopleiding aan een hogeschool, zoals in Vlaanderen voor leraren kleuter- en lager onderwijs of leraren secundair onderwijs - groep 1 (regent), bestaat niet. Leerkrachten kunnen op veel respect rekenen van de maatschappij én van de leerlingen zelf. Er bestaat wel een nationaal 'curriculum' dat alle scholen moeten volgen, maar leerkrachten krijgen veel verantwoordelijkheid en zelfstandigheid. Zij worden beschouwd als de experts en kiezen hun eigen lesmateriaal en -methodes. Evaluaties van leerkrachten worden niet van bovenaf opgelegd. Dat is een zaak van de directeur.
Het Fins onderwijs in cijfers
- 12 procent van de begroting gaat naar onderwijs
- 95 procent van de leerlingen volgt les in het Fins, 5 procent in het Zweeds
- 596 000 leerlingen tussen 7 en 16 jaar volgen les aan 3 953 basisscholen
- 129 000 leerlingen tussen 16 en 19 jaar volgen les aan 441 algemene hogere secundaire scholen, 160 000 leerlingen aan 290 technische hogere scholen
- Er zijn 20 universiteiten en 31 hogescholen
- 95 procent van de leerlingen volgt hoger secundair onderwijs
- 28 procent van alle laatstejaars sec. onderw. wil leerkracht worden
- 1 op 4 leerlingen krijgt deeltijds een of andere vorm van speciale begeleiding
- 6,2 procent van alle leerlingen krijgt voltijds onderwijs op maat
Hier een stukje over u Finse systeem. Het is fout in mijn ogen een niveauverschil in kennis van wiskunde te associëren met een gebrek aan gelijke kansen.
Gelijke kansen impliceert dat sommigen onder de mensen de geboden kansen beter benutten dan anderen!
Of maak ik hier een redeneerfout?
La pensée ne doit jamais se soumettre, ni à un dogme, ni à un parti, ni à une passion, ni à un intérêt, ni à une idée préconçue, ni à quoi que ce soit, si ce n'est aux faits eux-mêmes; parce que, pour elle se soumettre, ce serait cesser d'exister.